Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-09-16 09:17

Avrupa'nın üç devi Elon Musk'a karşı birleşiyor!

Avrupa’nın üç büyük uydu üreticisi Airbus, Thales ve Leonardo’nun birleşmesiyle yıllardır gündemde olan ve kamuoyunda “Uydu Airbus’ı” olarak adlandırılan proje yeniden hayat buluyor. 2024 ortasında “Bromo” kod adıyla başlatılan yeni müzakerelerin, yıl sonuna kadar somut bir anlaşmaya dönüşebileceği belirtiliyor.

Thales ve Leonardo, 2007’den bu yana Thales Alenia Space ve Telespazio ortaklıklarında birlikte çalışıyor. Airbus’ın da bu yapıya katılması, sektörde uzun süredir beklenen konsolidasyonu tamamlayacak. Ortaya çıkacak yeni şirketin yaklaşık 6 milyar euro ciroya ulaşması ve 10 milyar euro değerleme ile Avrupa uydu pazarının tartışmasız lideri olması bekleniyor.

Le Monde'nin aktardığına göre Airbus Defence and Space CEO’su Michael Schoellhorn, İtalyan gazetesi Corriere della Sera’ya yaptığı açıklamada, “Bu tür operasyonlarda önce imza, sonra anlaşmanın kapanışı gelir. İmza 2025’te atılabilir” dedi. Fransız gazetesi La Tribuneise üç şirketin üst düzey yöneticilerinin geçtiğimiz hafta bir araya gelerek değerleme görüşmelerine başladığını yazdı.

SpaceX ve Starlink’in baskısı Birleşmenin temel nedeni, son on yılda Elon Musk’ın şirketleri SpaceX ve Starlink’in sektörü kökten değiştirmesi. Avrupa’nın geleneksel modeli, televizyon ve telekom operatörlerine yönelik büyük, pahalı ve özel üretim jeostatik uydulara dayanıyordu. Ancak Starlink, binlerce küçük uyduyu seri üretimle düşük maliyetle alçak yörüngeye yerleştirerek oyunun kurallarını değiştirdi.

Bu dönüşümle birlikte Avrupa’da ticari jeostatik uydu siparişleri 2020’den bu yana yarı yarıya azalarak yılda 20’den 10’a düştü. Airbus ve Thales Alenia Space, yeni koşullara uyum sağlamak için sert bir rekabet içine girerken ciddi zararlar yazdı. Airbus 2023-2024 arasında 2 milyar euro değer kaybını bilançolarına yansıttı; her iki şirket de Fransa’da yüzlerce çalışanı kapsayan işten çıkarma planları açıkladı.

Siyasi destek Mayıs 2025’te Fransız Ulusal Meclisi’ne sunulan bir raporda, birleşmenin hem riskleri azaltacağı hem de Ar-Ge yatırımlarını güçlendireceği belirtildi. Raporda, ortak girişimin siparişlerin paylaşımı sayesinde “piyasa dalgalanmalarını sınırlayacağı” ve şirketler arasındaki yıpratıcı rekabeti sona erdireceği vurgulandı.

Airbus CEO’su Guillaume Faury de daha önce yaptığı açıklamada, “Biz bu birleşmeyle hem büyüklük hem de hız kazanmak istiyoruz. Çünkü bazı Amerikalı aktörler, özellikle de SpaceX, sektörü ciddi şekilde sarsıyor” demişti.

Zorlu pazarlıklar: Sermaye ve yönetim Her üç şirket de birleşmenin faydalarında hemfikir olsa da kritik sorunlar çözüm bekliyor. Bunların başında sermaye paylaşımı geliyor. Airbus’ın uydu faaliyetlerinden gelen ciro payı yüzde 50’nin üzerinde, Leonardo’nun ise yüzde 20’nin altında. Bu nedenle Airbus çalışanlarını temsil eden CFDT sendikası, “eşitlik sağlamak kolay olmayacak” uyarısında bulundu. La Tribune’a göre, İtalyan Leonardo payını artırmak için ortaklarına ek ödeme (soulte) yapabilir. Diğer bir hassas konu ise yönetim modeli. Avrupa’da daha önce Airbus örneğinde görüldüğü gibi, yöneticilerin milliyeti sık sık siyasi gerilimlere yol açmıştı. Bu nedenle yeni ortaklığın tepe yönetiminin hangi ülke vatandaşı isimlere bırakılacağı şimdiden tartışma konusu.

AB rekabet otoritesinin onayı şart Birleşme, Avrupa Komisyonu’nun rekabet otoritesinin de onayını gerektiriyor. Brüksel, rekabetin azalması nedeniyle fiyatların artmasından endişe edebilir. Bu durumda, şirketlerden Alman üretici OHB’ye bazı varlıkları devretmeleri istenebilir. Airbus CEO’su Faury ise, “Umarız antitröst otoriteleri artık meseleye sadece Avrupa içi rekabet olarak değil, küresel rekabet bağlamında bakar” açıklamasında bulundu.

Destekçilerine göre, Avrupa’nın kendi uydu devi oluşturması, hem ABD karşısında güç kazanmak hem de Avrupa Birliği’nin geliştirdiği Iris² uydu takımyıldızı projesi gibi stratejik girişimlerle uyum sağlamak açısından kritik önemde. Birleşme gerçekleşirse, Avrupa uydu sanayisi tarihinde dönüm noktası olacak. Kaynak: Gazete Oksijen