Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-12-08 18:23

Altın ve borsada balon uyarısı: 50 yıl sonra ilk! Haber geldi... Uluslararası Ödemeler Bankası altını çizdi

Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS), bireysel yatırımcıların altın ve ABD hisse senetlerinde fiyatları "balon" olarak nitelendirilebilecek seviyelere taşıdığını ve bunun düzensiz bir düzeltme riskini artırdığını açıkladı.

İngiliz Financial Times gazetesinin haberine göre, BIS, bugün yayımladığı son üç aylık raporunda, altın ve ABD hisselerinde balon göstergelerinin belirginleştiğini; buna bireysel yatırımcı coşkusu, hızla şişen değerlemeler ve medya abartısının eşlik ettiğini belirtti.

Altın bu yıl yüzde 60 artış kaydederek 1979'dan bu yana en güçlü yıllık performansını gösterdi. ABD borsaları ise yapay zeka rüzgârıyla yükselen birkaç büyük teknoloji şirketinin öncülüğünde yılı kazançla kapatmaya hazırlanıyor; S&P 500 yüzde 17, Nasdaq ise yüzde 22 oranında artıda.

BIS'in altın piyasasına yönelik alarmı özellikle dikkat çekici; zira "merkez bankalarının bankası" olarak bilinen kurum, merkez bankalarının altın işlemlerine aracılık ediyor ve onların altın varlıklarını saklıyor.

Raporda, "Son birkaç çeyrek, en az son 50 yılda altın ve hisse senetlerinin aynı anda bu bölgeye girdiği tek dönem" denildi ve "Patlayıcı bir yükselişin ardından balonlar genellikle keskin ve hızlı bir düzeltmeyle son bulur" uyarısı yapıldı.

IMF ve İngiltere Merkez Bankası, kısa süre önce yapay zeka hisselerinde balon riskine dikkat çekmişti. BIS ise hem altın hem de ABD hisselerindeki fiyat artışlarında bireysel yatırımcıların rolünün altını çizdi.

BIS'e göre, son üç ayda altın ve ABD hisse fonlarına gelen girişlerin büyük bölümü bireysel yatırımcılardan geldi. Kurumsal yatırımcılar ise ABD hisselerindeki pozisyonlarını azaltırken altın miktarlarını sabit tuttu. Kuruma göre bireysel yatırımcıların artan ağırlığı, "sürü psikolojisine yatkınlıkları nedeniyle olası bir panik satışında fiyat oynaklığını artırarak piyasa istikrarını tehdit edebilir."

Dünya Altın Konseyi'nin verilerine göre, bireysel ve kurumsal yatırımcıları kapsayan altın ETF'lerine girişler bu yıl rekor seviyeye ilerliyor.

Altın fiyatı ekimde ulaştığı 4 bin 381 dolar/ons rekor seviyesinden geriledi ve bugün 4 bin 200 dolar seviyesinde hareket ediyor. Bu yılın yükselişinde merkez bankalarının rezervlerini dolar dışına çeşitlendirme isteği önemli bir etken oldu.

Enflasyon endişeleri ve kamu borcu seviyelerine ilişkin kaygılar da altını güvenli liman olarak daha cazip hâle getirdi.

Merkez bankalarının altın alımları 2022'den bu yana yıllık 1000 ton seviyesinde tarihi zirvede seyrediyor. Ancak hızlı fiyat artışı, bazı merkez bankalarını tahsis limitlerini koruyabilmek için altın satmaya da zorladı.

Altın piyasası geçmişte de benzer balon ve çöküş döngüleri yaşamıştı. 1980'de fiyatlar enflasyon ve İran petrol krizi eşliğinde zirve yapmış; 2008 finans krizinin ardından ise altın yeniden yükselmiş, Eylül 2011'de 1.830 dolar/ons seviyesine ulaşmış ve sonrasında iki yıl içinde yüzde 30 düşmüştü.

ABD hisselerine ilişkin değerlendirmesinde BIS, büyük teknoloji şirketlerindeki yükselişlerin "değerlemelerin aşırı şiştiği ve bir fiyat düzeltmesinin hem daha geniş hisse piyasası hem de ekonomi için risk oluşturduğu" yönünde endişeleri artırdığını belirtti.