• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

Ziya Hurşit Bey kimdir?

Ziya Hurşit Bey, Mustafa Kemal Atatürk'e yönelik suikast suçlamasında yakalanarak 14 Temmuz 1926 tarihinde idam edilmiştir.

Ziya Hurşit Bey

Ziya Hurşit Bey, 1892 yılında Rize'nin Hemşin beldesinde doğdu. Babası Kadı Hurşit Efendi, Ardahan taraflarından göç eden Kürdoğlu ailesine mensuptur. İlk tahsilini Trabzon'da tamamlayan Hurşit Bey, daha sonra Almanya'ya giderek Danzig şehrinde gemi inşaatı ve telsiz kullanımı alanında eğitim aldı. Öğreniminin ardından da Eskişehir Sultanisi'nde Almanca öğretmenliği yapmaya başladı. 1919 yılında düzenlenen Erzurum Kongresi'ne de Trabzon delegesi olarak katıldı.

 

Siyasi yaşamı

Mustafa Kemal Atatürk, Erzurum Kongresi'nde tanıdığı Ziya Hurşit Bey'i Lazistan milletvekili adayı olarak gösterirken ağabeyi Faik Bey'i de Sivas'a vali tayin etti. Bunun yanında mecliste divan katipliği de yapan Hurşit Bey, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin muhalefeti konumundaki ikinci grupta yer almıştır. Daha sonra TBMM'nin II. döneminde aday gösterilmemesi üzerine siyasetten çekilmiştir

Siyaset sonrası yaşamı

Ziya Hurşit Bey, ağabeyi Faik Bey ve kardeşi Fazıl Bey'in de yardımlarıyla, Esad Bey ile birlikte ticarete başladı. Daha sonra 17 Kasım 1924'te kurulmuş olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'na katılarak partinin Karadeniz yöresinde teşkilatlanması için çalışmalarda bulundu. Ancak parti 5 Haziran 1925 tarihinde kapatıldı. 16 Haziran 1926'da da İzmir'de Mustafa Kemal Paşa'ya karşı suikast hazırlığı yapmakta olduğu gerekçesiyle tutuklandı. Yapılan suçlamaya göre Ziya Hurşit Bey'le birlikte hareket eden Gürcü Yusuf, Laz İsmail ile Çopur Hilmi, Kemeraltı karakolu önünde Mustafa Kemal Paşa'ya ateş edeceklerdi. Bunun üzerine Hurşit ve arkadaşları kargaşadan yararlanarak Giritli Şevki'nin rıhtımında bekleyen motora binerek Sakız Adası'na kaçacaklardı. Fakat son anda Şevki'nin pişmanlık duyarak suikastçileri ihbar etmesi sonucu Ziya Hurşit ile arkadaşları yakalandı. İzmir'de İstiklal Mahkemesi'nde yapılan duruşma sonucunda da idam cezası alan Hurşit, 14 Temmuz 1926 tarihinde asılarak infaz edildi.

Kültür'deki yeri

Ziya Hurşit Bey'in ismi Şükrü Bey ile birlikte, kendileriyle aynı dönemde milletvekilliği yapan Rıza Nur'un yazdığı bir şiirde geçer. Bu eserde adı geçen kişiler, hürriyet kahramanı ve şehitler seviyesine yükseltilmektedir:

Sonuncu Şükrü, Ziya Hurşid'dir.
Millet yolunda ölen şehiddir.
Kahramanlığını söylet işittir!
Savur bombayı, adın söylensin!

Ziya Hurşit'i TRT'nin hazırladığı Kurtuluş dizisi ile Cumhuriyet filminde Tarık Ünlüoğlu canlandırmıştır.

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23