• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

İbn Hatip kimdir?

Veba hastalığı hakkında yaptığı detaylı incelemeler sonucunda, hastalığın bulaşıcı olduğunu ilmî bir şekilde ispat etmeyi başarmış ilk bilim insanı olan Müslüman İbn Hatip, aynı zamanda şiir yazmış ve bir dönem vezirlik yaparak kariyerine siyaseti de eklemiştir.

İbn Hatip

İbn Hatip, 1313 senesinde Endülüs'te dünyaya geldi. 

Esas ismi Lisanüddin Ebu Abdullah Muhammed bin Abdullah bin Said bin âli bin Ahmed bin es Selmani’dir 

Eğitimini Gırnata'da tamamlayan İbn Cessar, hem eğitimi sırasına hem de eğitim sonrası çalışmaya başladığı dönemde gösterdiği başarıları sebebiyle kısa sürede Endülüs'te dönemin aranan bilginlerinden biri haline geldi. 

Hem eserler kaleme alıp, şiirler yazmış, hem siyasetle ilgilenmiş hem de tıp alanında yaptığı çalışmalarla tanınmıştır. 

En büyük başarısı, şüphesiz ki veba hastalığının bulaşıçı olduğunu ilmî açıdan ispat etmesidir. Vebanın bulaşıcı olduğunu reddedenlere cevaben şunları söylemiştir; 

"Bulaşmanın varlığı; tecrübe, araştırma, hisler ve kendilerine güvenilir nakillerin açıklığı sayesinde anlaşılmaktadır. Bu gerçekler, pek sağlam delillerdir. Hastalıklı kimse ile temas etmeyen kimseler sağlıklı kalmaktadırlar. Buna en güzel örnek, bilhassa Afrika’da gözlemlerimizle tespit ettiğimiz bedevi oymaklarıdır. Temasa geçenler ise hastalığa yakalanmaktadırlar. Bu geçiş için hastanın giydiği elbiseyi, giyme, kullandığı kap kaçağı kullanma, takındığı küpeleri takınma, vebalı evden bir kişinin diğer insanlarla görüşmesi, temiz bir limana hastalığa bulaşmış bir geminin gelmesi yeterlidir. Dikkatli bir araştırmacı bunu gayet açıklıkla görebilecektir.”

Yaptığı gözlemlerin yanında rehber edindiği ayet ve hadisler de vardı;

"Kendi kendinizi tehlikeye atmayınız.” (Bakara, 195) 

Bir yerde taun (veba) çıktığı zaman oraya girmeyin. Eğer hastalık çıkan yerde iseniz, oradan da çıkmayınız” (Hadis-i Şerif)

Hz. Ömer, Şam’da veba salgınının çıktığını öğrendiği zaman oraya girmemiş, askerlerinin halkla görüş melerini engellemişti. Böylece, Hz. Ömer zamanında günümüzde geliştirilen karantina usulü uygulanmıştı. 

Vezir Ebü’l Hasan’ın vefat etmesiyle boşalan makama 1354 senesinde getirilen İbn Hatip, 6 sene vezirlik görevi de yapmış ve ilmin yanında kariyerine siyaseti de eklemiştir.

Dünya tarihinde, Veba hastalığı ve bulaşıcılığı hakkında, Yersin ve Kitasato tarafından 1894 tarihinde mikrobu keşfedilmeden önce eser vererek kalıcı yer edinen İbn Hatip, 1374 senesinde Gırnata’da irtihal etmiştir. 

 

 

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23