• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

Ang San Su Çi kimdir?

Budist olan Ang San Su Çi, 15 yıl ev hapsi dönemi yaşamıştır. 2014 yılında Forbes tarafından dünyanın en güçlü 61. kadını olarak listede yer almıştır.

Ang San Su Çi

Ang San Su Çi 19 Haziran 1945 tarihinde Britanya İmparatorluğu yönetimindeki Burma'nın Yangon şehrinde ailesinin üçüncü çocuğu olarak doğdu. Babası, Burma'nın bağımsızlık hareketine öncülük eden Aung San'dır. Babası rakipleri tarafından 1947 yılında suikaste uğrayıp öldürüldü. Su Çi'nin iki erkek kardeşi vardı. Kardeşlerinden biri, henüz 8 yaşındayken evin avlusundaki bir süs havuzuna düşüp boğularak hayatını kaybetti.

Annesi 1960 yılında Hindistan Büyülelçisi olarak görevlendirildi. Bunun üzerine Su Çi annesiyle birlikte Delhi'ye taşındı. Burada başladığı Lady Shri Ram Üniversitesi'nden 1964'te mezun oldu. Daha sonra yüksek lisans yapmak için Oxford'daki Aziz Hugh's Üniversitesi'ne gitti. Burada felsefe, politika ve ekonomi alanlarında dereceyle mezun oldu.

Mezuniyetinin ardından bir zamanlar popüler bir pop şarkıcısı olan Ma Than E ile New York'ta yaşamaya başladı. Bu dönemde Birlemşmiş Milletler'de bütçe üzerine çalışmalarda bulundu. Su Çi, bütçeyle ilgili yazılarını tarihçi akademisyen Michael Aris'e gönderiyordu. Zamanla aralarındaki iş ilişkisi arkadaşlığa dönüştü ve 1972 yılında evlendiler.

Bu evlilikten Alexander Aris ve Kim Aris isimli iki erkek çocukları oldu. 1985-1987 yılları arasında Su Çi, Londra Üniversitesi'nde felsefe alanında uzman öğretim üyesi olarak dersler verdi. 1990'da üniversitenin ''Onursal Üyesi'' seçildi. Daha sonra Hindistan'ın Şimla eyaletindeki bir üniversitede iki yıl boyunca dersler verdi.

1988'de hasta olan annesinin yanında bulunmak için Burma'ya geri döndü. Daha sonra siyasete atıldı ve demokrasi yanlısı harekete öncülük etmeye başladı. Ertesi yıl hükümet, Su Çi'ye ev hapsi cezası verdi. 1990'da Su Çi'nin öncülük ettiği NLD partisi %59 oy alarak büyük çoğunlukla seçimleri kazandı. Fakat ülkenin diktatör yönetimi seçimleri tanımadı.

Ev hapsinde olduğu için Su Çi'yi sık sık yabancı diplomatlar ve insan hakları aktivistleri ziyaret ediyordu. Bu nedenle hükümet, Su Çi'yi Batılı emperyalizmin piyonu olmakla suçladı. Ayrıca bir İngiliz vatandaşıyla evli olması da hükümet için olumsuz bir durum olarak görülüyordu.

1995'in Noelinde eşi ve çocukları ile son kez görüştü. Daha sonra ailesinin vizeleri diktatör yönetim tarafından iptal edildiğinden bir daha Myanmar'a giremediler. Ailesinin Su Çi ile görüşebilmesi için BM Genel Sekreteri Kofi Annan ve Papa II. Ioannes Paulus çağrıda bulundu. Ancak bu girişimler herhangi bir sonuç vermedi.

Eşi Michael Aris'e 1997 yılında metastaz evresinde prostat kanseri teşhisi kondu. Aris, 27 Mart 1999 tarihinde hayatını kaybetti. Ev hapsi sürerken 2 Mayıs 2008 tarihinde meydana gelen Nargis kasırgası yüzünden Su Çi'nin evinin çatısı ağır zarar gördü. Ang San Su Çi 2010 yılında serbest kalmıştır.

Cezaevinde geçirdiği dönemler

20 Temmuz 1989: Sıkıyönetim uyarınca Yangon'da üç yıl boyunca yargılama yapılmaksızın ev hapsinde tutuldu. 10 Temmuz 1995'de ev hapsi sona erdi.

23 Eylül 2000: Yeniden ev hapsine yerleştirildi. 19 ay sonra, 6 Mayıs 2002'de serbest bırakıldı.

30 Mayıs 2003: Depayin katliamı sonrasında ev hapsine resmi olarak geri gönderilmeden önce üç aydan fazla gizli olarak tutuklu hayat sürdü.

25 Mayıs 2007: BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Myanmar diktatörü Than Shwe'ye doğrudan itirazda bulunmasına rağmen, tutukluluğu bir yıl uzadı.

24 Ekim 2007: Ev hapsinin 12. yılında, dünya çapında 12 şehirde dayanışma gösterileri düzenlendi.

27 Mayıs 2008: Ev yasağı, hem uluslararası hukuka hem de Myanmar yasalarına aykırı olmasına rağmen bir yıl süreyle uzatıldı.

13 Kasım 2010: Ev hapsi sona erdi.

2007 hükümet karşıtı protestolar

Budist keşişlerin neden olduğu protestolar, 19 Ağustos 2007 tarihinde dikey yakıt fiyatlarındaki yükselişlerin ardından başladı ve askeri bir darbe tehdidine rağmen her gün devam etti. 22 Eylül 2007'de halen ev hapsinde olmasına rağmen Su Çi, Yangon'da evinin kapısında protesto yürüyüşü yürümekte olan Budist rahipleri destekleyici kısa bir konuşma yaptı. Ertesi gün Insein Cezaevi′ne gönderildi.

Kitapları

- Freedom from Fear (1991)

- Burma'dan Mektuplar (1991)

Ödülleri

Ang San Su Çi, 1990 yılında Rafto ve Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'nü, 1991 yılında Nobel Barış Ödülü'nü, 2011 yılında ise Chatham House Ödülü'nü kazanmıştır.

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23