• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Ahmet Varol
Ahmet Varol
TÜM YAZILARI

İran’da seçim hazırlığı

03 Haziran 2021
A


Ahmet Varol İletişim: [email protected]

İran’da 18 Haziran tarihinde yeni cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak. 

Bu ülkede cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olabilmek için başvuruda bulunanların, Anayasayı Koruyucular Konseyi’nin onayından geçmeleri gerekiyor. Tabii bu konseyin başvuruları neye göre reddedip neye göre kabul ettiğini anlamak da hayli zor. Çünkü devletin en üst kademelerinde görev yapabilen ve haklarında herhangi bir hukuki engel bulunmayan aday adaylarının başvuruları da reddedilebiliyor. Belki bunun kendilerine göre gerekçesini oluşturuyorlardır. Zaten adaylıkları kabul edilecek kişilerde aranacak şartlarla ilgili yeni bir yasa çıkarmalarının amacının da bu olduğu sanılıyor. Ama söz konusu Konsey’in yasal bir zemine oturtma ihtiyacı duymadan tamamen inisiyatifini kullanarak bir kişinin başvurusunu reddetmesi de mümkün olabiliyor.

Bundan önceki cumhurbaşkanlığı seçimleri 19 Mayıs 2017 tarihinde yapılmıştı. O zaman da 1636 kişi adaylık başvurusunda bulunmuş ve Anayasayı Koruyucular Konseyi bunlardan sadece altı kişinin adaylığını kabul etmişti. Eski cumhurbaşkanlarından Mahmud Ahmedinejad’ın başvurusu o zaman da reddedilmişti. 

18 Haziran 2021 tarihinde yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimleri için de 592 kişi adaylık başvurusunda bulundu ve Anayasayı Koruyucular Konseyi bunlardan sadece 7’sinin başvurusunu kabul etti. Adaylıkları reddedilenler arasında eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, eski Meclis Başkanı Ali Laricani ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri gibi önemli isimler de var. 

Adaylıkları kabul edilenlerin başında yer alan kişi ise Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi. Bu şahıs dini lider Ali Hamaney’in de desteklediği kişi olarak biliniyor. Reisi, 2017 seçimlerinde de aday olmuştu ve Hamaney o seçimlerde de onu desteklemişti. Ama Hamaney’in açıktan destek vermesine rağmen yine de seçimleri kazanamamıştı. 2017 seçimlerinde “ılımlı” diye pazarlanan Hasan Ruhani, Hamaney’in açıktan destek verdiği adaya galip gelerek seçimleri kazanmıştı. Ama tabii Ruhani’nin ılımlılığının ABD ve Avrupa’ya yönelik siyaset açısından olduğu, Suriye’de sergilenen vahşet ve katliam konusunda hiç de “ılımlı” olmadığı kısa zamanda ortaya çıktı. Ama ABD’nin başına İran’a karşı sertlik yanlısı Trump’ın geçmesi Ruhani’nin Batı’ya karşı “ılımlı” olmasının etkisini ortadan kaldırmış ve bu yüzden nükleer teknolojinin sınırlandırılması konusunda imzalanan anlaşma Trump’ın anlaşmadan çekilmesi sebebiyle askıya alınmıştı. Malum bu sıralarda ABD’nin yeni başkanının iktidarı ele almasından sonra tekrar bu anlaşmanın hayata geçirilmesi konusunda pazarlıklar sürüyor ama henüz bir neticeye varılmış değil. 

Adaylıkları onaylananlardan Reisi’nin de dâhil edildiği beş kişi “sertlik yanlısı”, diğer iki aday ise “ılımlı” olarak tanımlanıyor.. Sanıyoruz, “ılımlı” kategorisine dahil edilenler de en fazla Hasan Ruhani kadar “ılımlı” olacaklardır. Yani Suriye’deki mazlumlara sert, küresel emperyalizme, ABD ve Avrupa ülkelerine karşı “ılımlı”. 

İşin gerçeğinde yeni dönemde İran’ın başına kim geçerse geçsin ABD ve Batı’ya karşı “ılımlı” bir politika izlemek zorunda kalacaktır. Çünkü İran, her şeyden önce nükleer teknolojinin kullanılmasıyla ilgili pazarlıkları artık bir neticeye bağlama ve yeniden anlaşma yapma zorunluluğu duyuyor. Ayrıca Rusya’yla arasındaki sıkıntıları dengelemek için de Batı’ya ve ABD’ye yanaşma ihtiyacı duyduğu zaten belli oluyor. Yani işin özünde sertlik de ılımlılık da sadece bir çıkar meselesi. 

Görüldüğü kadarıyla Hamaney bu kez kendi adamının kazanmasını sağlayabilmek için tedbirini baştan aldı. O yüzden 2017 seçimlerinde kendi adamını Ruhani’yle yarıştırırken yaptığı hataya bu kez düşmemek için Reisi’ye fark atabileceklerinden korktuğu etkili politikacıları daha başvuru aşamasında safdışı bıraktı ve böylece onlar Anayasayı Koruyucular Konseyi’nin onayından geçemediler. O yüzden bu seçimde onun adamının biraz daha avantajlı olduğu düşünülüyor. Ama yine de kesin bir şey söyleme imkanımız henüz yok.

 

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

Can

Bunun adina secim demeyin tek halkin iradesi süsü verme gayreti. Ümmetin yasadigi ortadogu topraklarda hangisinde samimi halkin iradesine saygisi var. Bizim disisleri de hepsine bi de secime kazandiniz kutlamasi gönderir.
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23