Irak başbakanının Türkiye ziyareti
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi ülkenin ileri gelenlerinden oluşan bir heyetle birlikte, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın davetiyle 17 Aralık’ta Türkiye’ye bir ziyaret gerçekleştirdi.
Ziyaret Türkiye ile Irak arasındaki ekonomik ve diplomatik ilişkilerin güçlendirilmesi açısından büyük önem taşıyordu.
Mustafa el-Kazımi, Irak’ta uzun süren bir kriz döneminden sonra uzlaşma hükümeti oluşturmak suretiyle başbakanlık koltuğuna oturmuştu.
Irak’ta birtakım ekonomik sıkıntılar sebebiyle başlayan gösteriler karşısında İran’ı örnek alarak şiddete başvuran Başbakan Adil Abdülmehdi’nin olayların önüne geçme konusunda başarılı olamaması sebebiyle 30 Kasım 2019 tarihinde istifa etmesi ülkede bir hükümet krizinin ortaya çıkmasına neden olmuştu. Cumhurbaşkanı Berhem Salih hükümeti kurmak için önce Muhammed Tevfik Allavi’yi görevlendirdi. Ancak o, güvenoyu almak için Meclis’i toplayamaması üzerine görevi iade etmek zorunda kaldı. Sonra cumhurbaşkanı, Necef Valisi Adnan ez-Zurfi’yi hükümeti kurmakla görevlendirdi. Ama o da başarılı olamadı ve görevi iade etme yoluna gitti. Bunun üzerine farklı siyasi kesimlerin desteğini aldığı düşünülen İstihbarat Dairesi Başkanı Mustafa el-Kazımi görevlendirildi.
Kazımi’nin Mayıs 2020’de kurduğu hükümet meclisten güvenoyu aldı. Ancak bu hükümet özellikle ekonomik alanda önemli sorunların çözüme kavuşturulması görevini de devralmıştı. Çünkü halkın meydanlara dökülmesine sebep olan ekonomik sıkıntılar devam ediyordu ve Kazımi’nin bu sorunların aşılması, en azından bir rahatlama süreci başlatabileceğine dair topluma ümit ışığı vermesi gerekiyordu.
Kazımi hükümeti kurmasından sonra yayınladığı mesajda Irak’ın karşı karşıya olduğu zorlukları aşmak için bütün herkesle irtibat ve dayanışma içinde olmaya gayret edeceğini, hükümetlerinin kriz hükümeti değil çözüm hükümeti olmaya çalışacağını vurgulayarak Irak’ın değişik alanlarda çözüm bekleyen sorunlarının olduğunu ve bütün bu sorunların çözüme kavuşturulması için kararlı bir şekilde çalışmaya ihtiyaç olduğunu ifade etmişti. Özellikle ülkenin karşı karşıya olduğu ekonomik sorunları aşmak için önemli çalışmalar yapacağı konusunda söz vermişti.
Irak’ın yeni hükümetinin ülkenin ekonomik sorunlarının aşılması için çözüm formülleri üretmek amacıyla çalışmalar yaptığı sırada Türkiye’nin Irak’ın yeniden imarı için yardım vaadinde bulunması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kazımi’yi Ankara’ya davet etmesi bu ülkenin yönetimi açısından bir ümit ışığı oluşturdu.
Kazımi’nin ziyareti esnasında Irak’ın yeniden imarı için yardım, Türk şirketlerinin Irak’ta yatırım çalışmalarını artırması, yatırım projeleri için devlet güvencelerinin artırılması, değişik sektörlerde işbirliğinin geliştirilmesi, karşılıklı olarak güvenlik işbirliğinin güçlendirilmesi gibi değişik konularla ilgili görüşmeler yapıldı ve önemli anlaşmalar gerçekleştirildi.
Bu işbirliği Türkiye’nin bölgede stratejik konumunun güçlenmesi açısından da önem taşımaktadır. Türkiye’nin Irak’a yapacağı yardımlar ve Türk şirketlerinin bu ülkede gerçekleştireceği yatırımlar Irak’ın ekonomik sorunlarının aşılması açısından önemli bir rol oynayacağı gibi Irak’la işbirliğinin güçlendirilmesi de Türkiye’nin bölgesel yönden bileğinin güçlenmesine katkıda bulunacaktır.
Mustafa el-Kazımi Bağdat’a döndükten sonra, Ankara ziyaretiyle ilgili yaptığı açıklamada Türkiye’nin Kuveyt Konferansı’nda taahhüt ettiği 5 milyar doları vermeye hazır olduğuna dikkat çekerek, Türkiye’de çok büyük bir ilgiyle karşılandıklarını ve ziyaretlerinden son derece memnun kaldıklarını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Kazımi’nin ziyareti esnasında düzenlediği ortak basın toplantısında Türkiye’nin terör örgütlerine karşı mücadele konusunda Irak’la dayanışma içinde olacağını ve Irak’ın toprak bütünlüğünü savunduğunu vurguladı. Kazımi’nin Irak’ın içinden geçtiği bu zor dönemde büyük bir sorumluluk üstlendiğini belirten Erdoğan, Irak’ın sorunlarını aşması için Türkiye’nin sürekli yanında olacağını dile getirdi.