Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-09-02 10:21

Almanya, Fransa ve İngiltere'den İran'a darbe

Bu hamle, 30 gün içinde yaptırımların geri getirilmesiyle sonuçlanabilecek bir mekanizmayı tetikleyecek. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise, Avrupa Birliği'nin politika şefine gönderdiği mektupta, üç ülkenin yaptırımları yeniden devreye sokmak için "yasal yetkileri olmadığını" ve "hem Rusya hem de Çin'in İran'ın pozisyonunu desteklediğini" söyledi.

Arakçi, "diğer tarafların ciddiyet ve iyi niyet göstermesi halinde İran'ın programla ilgili adil ve dengeli müzakereleri yeniden başlatmaya hazır olduğunu" ifade etti. 2015 anlaşmasının katılımcıları olan üç Avrupa ülkesi iki hafta önce İran'ın Ağustos ayı sonuna kadar diplomatik bir çözümü kabul etmemesi halinde yaptırımları yeniden uygulamaya hazır oldukları uyarısında bulunmuştu. İran Dışişleri Bakanlığı bu hamlenin Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu ile devam eden süreci ciddi şekilde baltalayacağını söyledi ve bunu "uygun yanıtlarla karşılanacak provokatif ve gereksiz bir adım" olarak nitelendirdi. İran ve ABD arasında nükleer programa ilişkin görüşmeler, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerini bombaladığı ve İran'ın BM destekli müfettişlerin tesislerine erişimini engellediği Haziran ayından bu yana yeniden başlamadı.

İran ile ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Çin ve AB arasında BM tarafından desteklenen bir anlaşma uyarınca İran'ın nükleer programının kısıtlanması karşılığında yıllardır süren ekonomik yaptırımlar kaldırılmıştı. Ancak anlaşma, Donald Trump'ın 2018'deki ilk döneminde ABD'yi anlaşmanın kusurlu olduğunu söyleyerek anlaşmadan çekmesi ve nükleer yaptırımları yeniden uygulamaya koymasının ardından çöktü. İran da buna karşılık nükleer faaliyetlerini hızlandırdı. Geri adım hükmü 2015 anlaşmasında yer alıyordu ve bir katılımcının İran'ın nükleer taahhütlerini önemli ölçüde yerine getirmediğine inanması halinde BM Güvenlik Konseyi'ne bildirimde bulunarak yaptırımların geri getirilmesi sürecini başlatmasına olanak tanıyordu.

E3 olarak bilinen İngiltere, Fransa ve Almanya Perşembe günü Güvenlik Konseyi'ne gönderdikleri bir mektupla bu adımı attılar. Konsey'in yaptırımlar konusunda karar vermek için 30 günü var. Mektupta İran'ın 2015 nükleer anlaşmasına uymamasının "açık ve kasıtlı" olduğu belirtildi. Mektupta İran'ın yüksek düzeyde zenginleştirilmiş uranyum stoku için "hiçbir sivil gerekçesi olmadığı" ve "nükleer programının uluslararası barış ve güvenlik için açık bir tehdit olmaya devam ettiği" savunuldu. ABD geri adımın atılmasını memnuniyetle karşıladığını ve bunu tamamlamak için E3 ile birlikte çalışacağını söyledi. Kaynak: Mepa News