• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
İbrahim Karataş
İbrahim Karataş
TÜM YAZILARI

ABD yeniden dünya jandarması olur mu?

08 Şubat 2021
A


İbrahim Karataş İletişim: [email protected]

ABD’nin şaibeli seçimlerle seçilmiş başkanı Joe Biden sık sık dünya siyasetine geri dönecekleri mesajını veriyor. Buna Dışişleri Bakanı Anthony Blinken gibi kurmayları da destek veriyor. “Amerika’nın ulusal çıkarlarını ve demokratik değerleri korumak için elimizden geleni yapacağız” diyor Blinken. Öyle bir konuşuyor ki, dünyada sanki bir tek ABD çıkarları var ve diğer ülkeler de Amerikalıların bu çıkarlarına isteseler de istemeseler de hizmet edecekler gibi bir meydan okuma hissi veriyor.

Blinken’in demokratik değerlerle ilgili söyledikleri daha da sorunlu. Hırslı bakan hem demokrasiden bahsediyor, hem de diktatörlerle yönetilen ülkeleri ziyaret etmek için seyahat programı hazırlıyor. Kendisini yarın öbür gün Sisi, Muhammed Bin Zayid, Muhammed Bin Salman, Cevat Zarif ya da Netanyahu’nun yanında konuşurken göreceğiz. Ve onların yanında demokrasinin bahsini yapmayacak. Çünkü o ülkeler ABD ile dost oldukları için demokrat olmaları gerekmiyor. Amerikalılar sıkıştıklarında kendi ülkelerinde de demokrasiyi askıya alabiliyorlar. Son seçim sonuçları hiç inandırıcı gelmedi mesela. Ayrıca önceki başkan Trump’ın sesini duyurmasına izin vermiyorlar. Ama birileri Türkiye’de üniversiteyi bastığında hükümetimize demokrasi ve insan hakları dersi vermeyi biliyorlar.

Biden yönetimi belki dünyaya yeniden jandarmalık yapmak isteyebilir ama ne Amerika eski Amerika, ne de dünya eski dünya. ABD artık bir süper güç (super power) değil, sadece daha güçlü bir güçtür (superior power). Bu ne demek? ABD belki diğer ülkelerden daha güçlü olabilir ama diğerlerine tek başına gücü yetmez. Örneğin Çin’le savaşamaz, çevreleyemez veya ambargo koyamaz. Çünkü ABD aslan ise Çin de fildir. Öte yandan Rusya’ya verebileceği zarar da limitlidir. Avrupa Birliği ABD ile dost ama sırtını ABD’ye çevirse Amerikalılar onlarla da baş edemezler. 

ABD’nin çok şeye gücü yetiyor ama her şeye de yetmiyor. Ancak bunun farkında değiller veya bilmek istemiyorlar. Bu da demektir ki ABD dünya sahnesinden yumuşak geçişle çekilmek yerine çatışarak çekilmek istiyor. Bir umut dünyayı yeniden kontrol edeceğini düşünecektir ama o günler geride kaldı. Önümüzdeki dönemde önüne gelene dişini gösterecek ve kendince cezalandırmaya çalışacaktır ama küçük ülkelere vereceği zarar çok olsa bile büyüklere karşı çok etkili olamayacaktır. Ama yine de sorun yaşadığı ülkelerin üzerine gidecek ve hem onlara hem de kendisine zarar vererek gücünü kaybedecektir.

Oysa ki ABD aslında çok şanslı bir ülke. Dünyanın en güçlüsü olmasa bile Batı dünyası onu gönüllü olarak lider yapmaya devam ediyor. Mesela Avrupa kendi savunma gücünü oluşturmak yerine NATO’yu lağv etmedi ve ABD’nin kendisine komutanlık yapmaya devam etmesini istedi. Ayrıca Çin gibi düşman olarak görülen bir ülke bile Doları rezerv olarak kullanmaya devam ederek Amerika’nın süper güç unvanını elinde tutmasına yardımcı oluyor. Belki istediği bu değil ama kasasında 3 trilyon dolar olunca mecburen ABD’yi zirvede tutmak zorunda kalıyor. Ancak dost ve düşmanın bu jesti Amerikalıları mahcup hissettirmek yerine daha da kibirli yapıyor. Kibir de saldırganlığa sebep oluyor. 

Söz konusu yanılsama ABD’ye çok zarar verecek. Ayrıca Türkiye gibi “düşman” gördükleri  ülkeler de zarar görecek. Çünkü bizim gibi ülkeler üzerinden güç testi yapmaya çalışacak ve hatta yapıyor. Ambargoların yanı sıra terör örgütleri ve içerideki adamları harekete geçmiş durumda. Önümüzdeki günlerde DEAŞ’a dikkat etmeli. YPG zaten saldırılara başladı. İçeride Gezi benzeri isyanlar deneniyor. Ama bilmeliler ki başarı şansları yok. Çünkü Türkiye de eski Türkiye değil.

 

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

okur

ABD dunya darbecisi olmayi devam edecektir.

Mir Bedirhan Bey

Uluslararası ilişkiler uzmanı, ön görülerine göre abd, 2050 yılına kadar kendisi dursa ve muhtemel rakipleri şu anki büyüme hızını bir kaç katı her alanda büyüyseler yine malesef adb, yakalamayacakları iddasındalar. Memleketimizin çıkarları, abd. İle parelel çalışmakta, evet bazı sorunlarımız var s 400 gibi, Kürt meselesi gibi, malum cemat gibi, unutmayalım şu an başkalık sistemiyle daha hızlı karar ve pragmatik siyasi karar almaktadır bu hem abd, hemde türkiye için iyi bir durumdur.
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23