Ukrayna savaşıyla ağır kayıplar veren Rusya, kritik erken uyarı uçaklarının seri üretimini erteledi. Batı yaptırımları ve teknik sorunlar Moskova’nın hava gücünü zorluyor.
Rusya’nın hava erken uyarı ve kontrol (AWACS) kabiliyetinde kritik bir kriz yaşanıyor. Birleşik Uçak Şirketi (UAC), Sovyet döneminden kalma A-50 uçaklarının modernize edilerek seri üretime alınması planını süresiz olarak askıya aldı.
Savunmasanayist.com sitesinde yer alan habere göre, UAC Genel Tasarımcısı ve Genel Müdür Yardımcısı Sergey Korotkov, TASS’a yaptığı açıklamada, “Bu aşamada A-50’nin seri üretimine ilişkin bir karar yok. Çalışmalar tamamlanmadan geniş çaplı üretim mümkün değil.” ifadelerini kullandı.
Yaptırımlar ve teknik darboğaz
A-50’ler, ABD Hava Kuvvetleri’nin E-3 Sentry uçaklarına benzetilse de, uluslararası yaptırımlar Moskova’yı zorluyor. Kritik radar ve elektronik bileşenlerin temininde yaşanan sıkıntılar, modernizasyon sürecini neredeyse çıkmaza soktu.
Rus savunma uzmanları, mevcut sistemlerin performans standartlarını karşılamadığını, bu yüzden seri üretim için yeşil ışık yakılamadığını belirtiyor.
Ukrayna savaşı A-50’nin zayıflıklarını ortaya çıkardı
Ukrayna işgali, Rusya’nın radar uçaklarındaki kırılganlığı gözler önüne serdi. 2024 yılında iki A-50, Ukrayna hava savunma sistemleri tarafından düşürüldü. Üç uçak ise Rusya ve Belarus’taki hava üslerine düzenlenen İHA saldırılarında hasar gördü.
Ayrıca A-50’nin bakım ve modernizasyonunun yapıldığı Taganrog’daki Beriev tesisinin de saldırıya uğraması, programı daha da sekteye uğrattı.
Batılı ve Asyalı rakipler öne geçiyor
Rusya’nın A-50 filosu hem operasyonel hem de teknolojik açıdan geri kalmış durumda. Batılı muadiller (E-3 Sentry, E-7 Wedgetail) kabiliyet üstünlüğü sağlarken, Çin ve Hindistan da daha modern ve ihracata uygun alternatif sistemler geliştiriyor.
Korotkov, erken uyarı uçaklarının “askeri operasyonlar için vazgeçilmez” olduğunu vurgulasa da, mevcut tablo Rusya’nın bu alandaki rekabet gücünün hızla azaldığını gösteriyor.
Belirsiz bir gelecek
UAC, testlerin ve geliştirme çalışmalarının devam ettiğini açıkladı ancak sürecin tamamlanması için herhangi bir takvim paylaşmadı. Bu da, Rusya’nın hava radar filosunun geleceğini belirsiz hale getiriyor.
Moskova için kritik soru şu: A-50 programı modernize edilip hayatta kalacak mı, yoksa Rusya hava üstünlüğünü Batılı ve Asyalı rakiplerine mi kaptıracak?
