Türkiye’nin Enerji Güvenliği: Gaz Şoklarına Karşı Direnç Mekanizmaları
Türkiye’nin Enerji Güvenliği: Gaz Şoklarına Karşı Direnç Mekanizmaları
Tayfun Civelek
Türkiye, son dönemde doğal gazın tedariki, depolanması ve üretiminde yaptığı yatırımlarla enerji arz güvenliğini sağlarken gaz arzının kesintiye uğramasına neden olacak şoklara karşı direncini arttırıyor.
Türkiye’de konut ve serbest tüketicilerin Isınma ve elektrik ihtiyacının karşılanması amacıyla yıllık yaklaşık 60 milyar metreküp doğalgaz tüketiliyor. Söz konusu tüketimin karşılanabilmesi ve arz güvenliğinin sağlanabilmesi için boru hatlarının yanı sıra sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarik altyapısını güçlendirmek için yatırımlar yapılırken yerli gazda üretimi arttırma çalışmaları devam ediyor.
Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde günlük 75 milyon metreküp, Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde de günlük 40 milyon metreküp şebekeye gaz basılabiliyor. Böylece, Türkiye’deki LNG, FSRU ve Depolama tesislerinde sisteme verilebilen günlük doğal gaz kapasitesi yaklaşık 276 milyon metreküpe ulaşıyor.
Ayrıca, doğal gazın nihai tüketici olan konutlar ve serbest tüketiciye ulaştırılması noktasında arz güvenliğini destekleyen depolama tesisleri de faaliyete girdi. Türkiye’nin hali hazırda 2007’de devreye alınan 4,6 milyar metreküp kapasiteli Silivri doğal gaz depolama tesisi ile 2017’de faaliyete geçen 1,2 milyar metreküp kapasiteli Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Depolama Tesisi de bu anlamda önemli rol oynuyor.
Toplam 5,8 milyar metreküplük gaz depolama kapasitesine sahip tesislerden Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Depolama Tesisi’nin kapasitesinin yapılacak genişletme çalışmalarıyla 2028’e kadar 8,8 milyar metreküpe çıkarılması, böylece toplam kapasitenin 13,4 milyar metreküpe ulaşması hedefleniyor.
Doğal gaz ihtiyacını yerli kaynaklarla karşılamayı hedefleyen Türkiye, denizlerde doğal gaz ve petrol arama çalışmalarına yönelik son yıllarda sismik ve sondaj faaliyetleri için yüksek teknolojiye sahip güçlü bir enerji filosu kurdu.
Türkiye, bu kapsamda geçen yıllarda Fatih, Yavuz, Kanuni ve Abdülhamit sondaj gemileri ile Barbaros Hayrettin Paşa ve MTA Oruç Reis arama gemilerini devreye aldı. Türkiye filo büyüklüğü bakımından 6. sırada yer alıyor.
Mevcut durumda günlük 10,5 milyon metreküp seviyesinde doğal gaz üretimi gerçekleştiren Türkiye’nin ilk yüzer doğal gaz üretim platformu Osman Gazi’nin devreye girmesi ile üretim 2026’da 20 milyon metreküpü geçecek. Öte yandan, 2028’de devreye alınan ancak platformla ilave 20 milyon metreküp doğal gaz üretimi sağlanarak, Karadeniz’de toplam üretim 40 milyon metreküpe çıkarılacak.