İsrail’den Suriye’deki Rus varlığına destek: Gerekçe Türkiye’yi dengelemek Sürpriz hamle

İsrail, Türkiye’nin artan etkisine karşı Suriye’yi zayıf ve merkezi olmayan bir yapıda tutmak için ABD’de lobi yapıyor. Reuters’dan Hümeyra Pamuk ve Maya Gebeily imzalı habere göre İsrail bu kapsamda Rus askeri üslerinin Suriye’de kalmasını istiyor.

Tel Aviv nasıl bir Suriye istiyor?

İsrail, ABD’ye Suriye’yi zayıf ve merkezi olmayan bir yapıda tutmak için baskı yapıyor. Bu çerçevede Türkiye’nin artan etkisine karşı Rusya’nın askeri üslerinin ülkede kalmasını da istiyor.

Reuters haber ajansının dört kaynağa dayandırdığı habere göre, İsrail şubat ayında Washington’da üst düzey Amerikalı yetkililerle görüştü. Daha sonra İsrail’de ABD Kongre temsilcileriyle bir araya geldi. Bu görüşmelerde İsrail Suriye’ye dair kendi görüşlerini aktardı. İsrail tarafından hazırlanan “beyaz kağıt” adı verilen bir belge, bazı üst düzey Amerikalı yetkililere iletildi. Belgede İsrail’in Suriye politikasının detayları yer alıyor.

İsrail’in endişeleri neler?

İsrail’in en büyük korkusu, Türkiye’nin Suriye’deki etkisini arttırıp İslamcı düzeni koruması. İsrail’e göre bu düzen zamanla Hamas ve diğer militanlar için bir üs haline gelebilir. İsrail, Beşar Esad’ı deviren İslamcı grup Heyet Tahrir eş-Şam’a (HTŞ) güvenmediğini açıkça ilan etti.

HTŞ, 2016 yılına kadar El Kaide’nin Suriye kolu olan El Nusra adını taşıyordu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz hafta önemli bir açıklama yaptı. Güney Suriye’de HTŞ’nin varlığına izin vermeyeceklerini belirtti. Netanyahu yeni Suriye yönetimiyle bağlantılı hiçbir gücü Şam’ın güneyinde kabul etmeyeceklerini söyledi. Ayrıca bu bölgenin silahsızlandırılmasını talep etti.

İsrail-Türkiye ilişkileri ne durumda?

İsrail, Türkiye’nin Suriye’deki yeni yönetimin yakın müttefiki olmasından derin endişe duyuyor. Türkiye ile İsrail arasında genellikle gergin olan ilişkiler, Gazze savaşı sırasında iyice bozuldu. İsrailli yetkililer, Ankara destekli Suriye’nin yeni İslamcı yöneticilerinin İsrail sınırları için tehdit oluşturduğunu Washington’a iletti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise İsrail’den gelen “yayılmacılık tehdidine” karşı bir ittifak kurması gerektiğini defalarca söyledi.

Şubat başında İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar da önemli açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin İran’ın Hizbullah’ı yeniden inşa etme çabalarını desteklediğinden endişe duyduklarını belirtti. Saar ayrıca Suriye’deki İslamcı grupların İsrail’e karşı başka bir cephe oluşturduğunu söyledi.

ABD Suriye’de nasıl bir politika izleyecek?

Donald Trump yönetiminin İsrail’in önerilerini ne ölçüde benimseyeceği henüz belli değil. ABD Suriye konusunda henüz net bir şey söylemiş değil. Bu durum hem yaptırımların geleceği konusunda hem de kuzeydoğuda konuşlandırılan ABD kuvvetlerinin kalıp kalmayacağı konusunda belirsizlik yaratıyor.