• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Yavuz Bahadıroğlu
Yavuz Bahadıroğlu
TÜM YAZILARI

Serbest Fırka nasıl kuruldu, nasıl kapatıldı? -2-

12 Ağustos 2019
A


Yavuz Bahadıroğlu İletişim: [email protected]

Atatürk’ün özene-bezene kurmaya çalıştığı Serbest Cumhuriyet Fırkası’nı konuşuyorduk…

Kız kardeşi Makbule Hanım’la çocukluk arkadaşı, sırdaşı Nuri Conker’i yeni partiye vadettikten sonra, Ahmed Ağaoğlu’na dönüp sormuştu:

“Daha söyleyecek bir sözün kaldı mı?” 

Evet kalmıştı. Yeni partinin genel başkanlığı için düşünülen Fethi Bey (Okyar), hâlihazırda Londra Büyükelçisiydi. Yani milletvekili değildi. Bu sorun nasıl halledilecekti?  Bunu Atatürk’e sorunca şöyle bir cevap aldı: 

“Mebus olacak elbette.”

“Paşam nasıl mebus olacak, aklım almıyor.”

“Başkaları nasıl olduysa o da öyle olacak.”

Atatürk’ün sesi sertleşmeye başlamıştı. Buna rağmen Ağaoğlu sorgulamayı sürdürdü:

“Paşam, başkalarını siz tavsiye ediyorsunuz, sizin partinizin (CHF) mensupları da onları seçiyorlar. Cumhuriyet Halk Fırkası’ndan olmayan Fethi Beyi siz nasıl ve kime tavsiye edeceksiniz? Yeni parti henüz kurulmadığına göre Halk Fırkası üyeleri nasıl olur da kendilerine rakip olacak bir partinin liderini seçerler?”

Soru son derece mantıklıydı, ancak galiba durumun nezaketine uymuyordu. Nitekim Atatürk’ün kaşları çatılmıştı. Sert bir sesle karşılık verdi: 

“Ne karıştırıyorsun sen? Ben sana Fethi Bey seçilecek diyorum...”  

Ve kitabına uydurularak seçildi…

Böylece yeni bir parti doğdu: Serbest Cumhuriyet Fırkası (12 Ağustos 1930). 

Ufukta belediye seçimleri vardı. Serbest Cumhuriyet Fırkası belediye seçimlerine katılarak kendini göstermek, bir anlamda rüştünü ispat etmek istiyordu. Kurucular, seçimi kazanacaklarına inanıyorlardı. Çünkü İstiklal Savaşı biteli sekiz yılı aşmasına rağmen İsmet İnönü iktidarı halkı biraz olsun rahatlatamamış, dertlerine deva olamamıştı. Halkın memnuniyetsizliği sandığa yansıyacak ve belediye seçimleri yeni partinin zaferiyle sonuçlanacaktı.

Ne var ki, kafasında kuyrukları birbirlerine değmeyen kırk tilki dolaştığı söylenen İsmet Paşa da yaklaşan tehdit ve tehlikenin farkındaydı. Tehlikeyi bertaraf etmek için başarılı olmaya çalışacağına, muhalefetin kitleleri harekete geçirmesiyle oluşacak havayı kullanarak muhalefeti bertaraf etme kararlılığı içinde fırsat bekliyordu. 

Beklediği fırsat, SCF Genel Başkanı Fethi Bey’in İzmir gezisi ile ortaya çıktı. İnönü’ye bu geziye ilişkin olarak gelen raporlar, İzmir halkının çok büyük bir heyecan ve coşku içinde Fethi Bey’i karşılamaya hazırlandığı biçimindeydi. 

Hemen ana muhalefet liderinin konuşturulmaması talimatını verdi. Bu talimatı alan yerel yöneticiler, olaylar çıkması ihtimalinden söz ederek Fethi Bey’e mitingden vazgeçmesini tavsiye ettiler. Fethi Bey durumu Atatürk’e iletmek için telgraf çekmek istediyse de telgrafını kabul edecek postahane bulamadı...

Durum içinden çıkılması zor bir hal almıştı. Fethi Bey çaresizlik içindeydi. Kendisine parti kurduran ve “himaye” sözü veren “lider”e ulaşamıyordu.

Yarın devam ederiz…

 

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

100 yıl dolmak üzere

Ortada bir mel' un var; kendi çalıyor, kendi oynuyor! Etrafında toplaşan şebekler ise, o ne yapıyorsa onlar da aynısını taklid ediyorlar.

ordu zincirini onun elinden kurtaracak:

O herif öylesine dehşetli korkunç bir herif idi ki; aradan yüzyıl geçmiş olmasına rağmen, gölgesi bile hâlâ oynatıyor laik dinsiz maymunları avucunun içinde!
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23