Tarihte bugün; “2 Ağustos 1492" İspanya'da bulunan 150 bin Yahudi, kovularak Osmanlı topraklarına sığındı.
Tarihte bugün “ 2 Ağustos 1492 “; bundan 5 asrı aşkın evvel Hristiyan İspanya, 31 Mart 1492 tarihinde ülkedeki bütün Yahudilerin, ülkeyi terketmeleri için ELHAMRA KARARNAMESİ'ndeki tanınan sürenin son günü olup, Yahudiler kovulunca onlara kapılarını açan sadece Osmanlı Devleti olmuştu.
Fatih Sultan Mehmet Han’ın oğlu, Yavuz Sultan Selim Han’ın ise babası olan Sultan II.Bayezid Han, 1481 yılında tahta geçmiş ve 31 yıl boyunca ülkeyi yönetmiştir. Birçok başarıya imza atan sultan II.Bayezid Han Elhamra Kararnamesi ile İspanya’yı terk etmek zorunda bırakılan Yahudilere kucak açmış, üstelik Kemal Reis komutasında Osmanlı donanmasını İspanya’ya göndererek, 150 bin Yahudi’nin güvenle, Osmanlı topraklarına ulaşmasını sağlamıştır.
İspanya Kraliçesi İsabella, Katolik kilisesi ile işbirliği yaparak, 31 Mart 1492 tarihinde ülkedeki bütün Yahudilerin, 2 Ağustos 1492 tarihine kadar ülkeyi terketmeleri için ElHAMRA KARARNAMESİ (resimde görüşmekte)'ni çıkartınca 200.000 civarındaki İspanya Yahudisi büyük bir çıkmazla karşı karşıya kaldılar.
Bunun üzerine İspanya Yahudileri, Avrupa'nın bir çok ülkesinden sığınma talebinden bulundular fakat bütün kapılar tek tek yüzlerine kapandı.
Ancak; 800 sene evvelden hadisle müjdelen ve "...Ne güzel komutan...” diye övülen Fatih Sultan Mehmed Hân'ın oğlu ve kendisinden sonra gelen Sultan olan II.Bayezid Hân'ın kapıları ise onlara sonuna kadar açıktı.
ÖNE ÇIKAN VİDEO
200 bin Yahudi Osmanlı topraklarına geldi
Bunun üzerine 150.000 İspanya Yahudisi Akdeniz üzerinden gemilerle doğrudan Osmanlı topraklarına geldiler ve diğer 50.000 Yahudi de Rusya üzerinden Osmanlı topraklarına geldiler. İşte İspanya'dan gelen bu Yahudilere Sefârâd Yahudileri denmektedir. Bunların büyük çoğunluğu Selanik ve İstanbul'a yerleştirildiler.
Mal varlıklarının İspanya'da bırakan, yanlarına aldıkları malvarlıkları da İtalya'da uğradıkları limanlarda soyulan bu sefarad Yahudileri Osmanlı topraklarına elleri boş geldiler ancak Osmanlının sağladığı imkanlarla, bunların kimisi ticari alanda kimisi de devlet bürokrasisinde önemli mevkilere geldiler.
Osmanlı Devletinin iyi niyetle ve insanlık onur ve şerefini korumak adına almış olduğu bu tavır daha sonraki yüzyıllardan itibaren Avrupa Devletlerinin güç olarak gerisine düşmesine neden olacaktı.
Bu seferad Yahudileri, Türkiye'de halen “Dönmeler” dediğimiz, öz olarak aslında Yahudi olan ancak kendisini gizleyerek şeklen Müslüman gözüken insanların atalarını oluşturmaktadır.