• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0

İspanya'nın bölünme sebebi diktatör Franco mu?

Yeniakit Publisher
2017-10-28 16:47:22 - 2017-10-28 16:47:22
İspanya'nın bölünme sebebi diktatör Franco mu?

İspanya, Katalonya'nın tek taraflı bağımsızlık ilanın ardından çareler ararken gözler yeniden diktatör Franco devrine çevrildi.

Ispanya 1900 lü yılların başında devasa aşırı imparatorluğunu kaydetmiş ve bunun hüzün yaşıyordu.Süper güç statüsünü Amerikaya kaptırmış olmanın öfkesini yaşıyordu bu dönemde doğan Franco, babasının peşinden gitmeyi arzu etse de donanmaya katılmak istemiş, 1898 de İspanyol Amerika savaşı ile İspanyol donanması perişan hale gelmişti.

Bu durum karşısında Franco, 14 yaşında kara kuvvetlerine girdi.Ülkedeki en prestijli askeri akademilerden birinde 3 yıllık eğitimin ardından asteğmen olarak orduya katıldı.

Bu yıllarda hükümet eski parlak günlere dönmek için Fas'a girmişti. Fas, kariyer yapmak isteyen bir İspanyol askeri için eldeki tek seçenekti.Franco Fasta kendisine teklif edilen göreve atlamıştı.

20 yaşına geldiğinde Fasta bıraktığı 4 yıl içerisinde gösterdiği başarılar adından mermiye karşı koşan adam gibi lakaplar takılarak ülkenin en önde gelen askerin nişanlarından Le Cruz militare hak etmiş; hatta bir çatışmada karnından ölümcül şekilde yaralanmasına rağmen kısa zamanda iyileşerek tekrar silah başı yapmıştı.

Hırsı bünyesini iyileştirecek kadar güçlü adam daha sonra ülkesinde bir garnizona albay olarak olarak geri döndü.Kısa zamanda yükseldi askeri hiyerarşinin basamaklarını.Zaragoza daki askeri akademi nin başına geçtiğinde henüz 36 yaşındaydı. İspanya o dönemde askeri darbe sonucu iktidarı zapteden general Miguel derimod liberia tarafından yönetiliyordu. Liberya İspanya'yı tam anlamıyla demir yumruklar yönetti.
ÖNE ÇIKAN VİDEO

Anayasayı lavederek sıkıyönetim ilan etti. Kimseye nefes aldırmıyordu.Lakin  uzun sürmedi kamuoyu desteğini kaybedince 1930 da alaşağı edildi. Onun istifasıyla 1931 de tahttan feragat eden kral ülkeyi terk etti ve İspanya tarihinde ikinci kez cumhuriyet rejimine geçti.

Her ne kadar monarşi yürekten bağlı olsa da Franco bu çalkantılı dönemde gölgede kalmış, askeri kariyerini riske etmek istemişti.Yinede monarşi yanlısı diğer üst düzey subaylardan uzak kalması için Madrid dışında farklı görevleri sürüldü. 1933 te cumhuriyet krize girdi. Cumhuriyetçiler ve sol kanat arasındaki gerilim ülkeyi seçime sürükledi ve sağcı bir hükümet iktidara geldi. Sağcı hükümetin getirdiği ağır çalışma koşullarını isyan eden maden işçilerinin ayaklanmasıyla 1934 te isyanı bastırmak için Franco görevlendirildi. Askerleri göstericileri acımadı. Bu olayla genelkurmay başkanlığı'nın yolu açıldı.

1936 da sol kanat iktidarı sağcılardan almayı başardı.General Franco Kanarya adaları'na sürüldü aynı yılın 17 temmuz ayında başlayan milliyetçi ayaklanma İspanya'yı sarstı Franco Fas'a uçtu.Aynı günlerde anakaradaki İspanyol ordusu de milliyetçi bir darbe düzenlemiş lakin başarısız olunca İspanya iç savaşı patlak verdi.1936 yılında Franco milliyetçi ordunun başına geçti ve hemen akabinde devlet başkanlığını ilan etti.İspanyol iç savaşı resmi olarak 1901 nisan 1939 da sona erdiğinde İspanya'da yeni bir düzen açıldı Franco diktatörlüğü.

Ispanya iç savaşı 1936 da bir avuç monarşi yanlısı milliyetçi generalin cumhuriyeti iktidara karşı darbe yaptı.Ülke cumhuriyeti solcular ve monarşi yanlısı saĞcılar olarak ikiye bölündü.Milliyetçilerin liderliğini general Franco yaptığı ilk savaş 3 yıl sürdü 350 bin kişi öldü gülen taraf milliyetçiler oldu. Bu aynı zamanda uluslararası ideolojik bir hesaplaşma İdi. Milliyetçiler ve cumhuriyetçiler dışardan destek aldı.Her iki tarafında binlerce yabancı gönüllü savaştı. Hitler ve Mussolini Franco'ya destek gönderdi.Stalin yüzlerce tank ve uçak ve solcu cumhuriyetleri desteklemişti.

George orwell, Ernest hemingway gibi batıla entellektüel de cumhuriyetçiler safında savaştı.FranCo taraftarlarının işlediği teröre beyaz, cumhuriyetçilerin işlediği terör kızıl terör adı verilmişti. Franko'nun işlediği insanlık suçları yanında sönük kalsada cumhuriyetçilerin de iç savaş esnasında 40 ila 10000 arasında insanı katlettikleri bilinir. Özet olarak Franco tamda düşmanlarına söylediği gibi çalışmıştı "öldürdünüz her adımına karşılık 10 adamınızı öldüreceğim"

Iç savaştan kazanan taraf çıkan Franco temizliğe devam etti.Kızıl olduğu iddasıyla binlerce kişi sorgusuz sualsiz idam edildi.İkinci dünya savaşı'nın patlak vermesinin ardından iyi bir fırsat bulan Franco Hitler'in yanında saf tuttu. İlk başta savaş esnasında Hitler'e bağlı Condor birliği Bask şehri deki cumhuriyetçilere saldırmış yani Franco kendi ülkesinde başka bir ülkenin terör göstermesine izin vermişti. Hitlerle Franco 1940 ta İspanya'nın Nazi Almanyası na vereceği destek için görüşmeler yapmak üzere bir araya gelse de Franco nun Hitler yardımı hiçbir zaman ileri boyutlara ulaşmadı. Zaten ihtiyar kuRt Alman savaş makinasının pes etmeye kaçtığı 1943 te tarafsızlığını ilan ederek başarılı olmuştur.Fakat müttefikler İspanya'ya yaptırımlar uyguladığı ve ülke ekonomisi bundan ağır yara aldı.

Ama bu durum uzun sürmedi soğuk savaş ülkenin makus talihini değiştirdi.Soğuk savaşta coğrafi konumu ile önem kazanan İspanya'nın boynundaki zincirler gevşetildi.Franco Amerika ile ticari ve askeri anlaşmalar imzaladı.

1955 te İspanya birleşmiş milletlere kabul edildi.Hem Franco hem de özgür batı komünistlerden nefret ediyordu.Böylelikle İspanyollar 1960 dan itibaren ekonomik durumlarını düzeltmeye başlayacak İspanyol mucizesi olarak tarihe geçecektir.1960 larda başlayan turizm devrimi ülkenin toparlanmasında önemli rol oynayacaktır.

1970 lere gelindiğinde Franco yokuş aşağı inmeye başladı.Kendisini devlet başkanı ve ordu komutanı olarak kalmaya devam etse de başbakan olarak Blanco yu getirdi.Generalin sıkı bir hayranı olan Blanco ispanya'nın kendisinden sonra yaban ellere kalmayacağını düşünen franco tarafından getirildi ki Blanco Madrid'te ETA tarafından düzenlenen bir bombalı saldırı sonucu hayata gözlerini yumdu. Franco 20 kasım 1975 te öldü.Ölüm ile birlikte İspanya tekrar dünyanın geri kalanı ile konuşabilmeye başladı.

İspanya hükümeti general Francisco Franco nun başkent Madrid'deki son heykelini  ancak ölümünden 30 yıl sonra 2005 te kaldırabilmiştir.Kimilerine göre hıristiyanlığın şovalyesi olan Franco koyu bir katolikti. İspanyollar, Franco'yu geleneksel değerlerin ve dinin savunucusu olarak bağırlarına basarlar.

x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23