Irk ayırımına son verip ülkede barışın sağlanabilmesi için siyasi mücadelenin şart olduğu gerçeğini gören ve 1944 yılında genç bir hukukçu olan Nelson Mandela, kader arkadaşları, Walter Sisulu ve Oliver Tambo ile birlikte AUK’ya katıldı.
Bedel Ödeyen Adam;
Nelson Mandela!..
Hazırlayan: Mehmet KOÇAK
hayat hikâyesi 2
Güney Afrika’nın Umtata kasabasında 18 Temmuz 1918 tarihinde dünyaya gelen Nelson Mandela, bölgenin sayılır kabilelerinden Xhosa ‘nın kabile reisi Gadla Henry Mphakanyiswa’nın oğludur.
Kabile reisinin oğlu olmasına rağmen o da diğer Afrikalılar gibi beyaz azınlığın iktidarda olduğu ve siyahlara baskılar yapıldığı bir ülkede yaşadığı için o da diğer Afrikalılar gibi bu baskı ve zulümden küçük yaşından itibaren nasiplenmeye başlamıştı.
Yedi yaşında okula başladı. Henüz ilkokulda 9 yaşında iken babasını kaybetti. 16 yaşındayken sünnet oldu. (Çünkü Afrika’da sünnet olmayan evlenemez ve babasının mal varlığından pay alamaz, ayrıca kabile ayinlerine katılamaz.)
19 yaşına geldiğinde, kasabasından ayrılarak 32 kilometre uzaklıkta bulunan Fort Beaufort kasabasında 1937 yılında Wesleyan Kolejine kaydoldu.
Büyük sıkıntılar içinde okudu ve 1942’de hukuk diplomasını aldı. Ancak onu kendi geleceğinden çok halkının geleceği ilgilendiriyordu.
Siyasi mücadelesi
Ocak 1912’de Bloemfontein kentinde , “Güney Afrika Yerli Ulusal Kogresi” adı altında örgütlenen Güney Afrikalılar, Beyaz azınlığa karşı haklarını demokratik yoldan elde edebilme mücadelesini başlattılar. (1919’da bu örgütün adı, Afrika Ulusal Kongresi (African National Congress ANC ) değiştirilmiştir.
Örgüt ilk olarak 1920’ de ülke genelinde maden işçilerinin grevlerini yönlendirmiştir.)
1943’de toplanan Afrika Ulusal Kongresi (AUK), Belli bir ırkın üstünlüğü fikrini reddederek, çok ırklılığı savunan AUK, savaş yerine barış istiyordu.
AUK, beyaz azınlığı temsil eden ırkçı yönetime isteklerini bildiren bir bildiri göndererek, amaç ve isteklerini sıralamıştır.
Oy verme, Parlamento’ya seçilme hakkı, ülke içinde ırkına bakılmaksızın herkese serbest dolaşım ve istediği yerde ikamet edebilme, Sendikalaşma ve örgütlenme gibi hakların tanınması başlıca istekler arasında yer alıyordu.
ZİRVEYE DOĞRU YÜKSELİŞ
Irk ayırımına son verip ülkede barışın sağlanabilmesi için siyasi mücadelenin şart olduğu gerçeğini gören ve 1944 yılında genç bir hukukçu olan Nelson Mandela, kader arkadaşları, Walter Sisulu ve Oliver Tambo ile birlikte AUK’ya katıldı.
Mandela, 1951’de Örgütün Gençlik Kolları Başkanı seçildi. 1952 yılında otuz iki yaşındayken, Transvaal bölgesinin başkanı oldu ve başkent Johannensburg bu bölgenin merkeziydi.
Ulusal düzeyde dört başkan yardımcısından biri olan Mandela; artık ANC (AUK) liderleri arasında zirveye doğru yükseliyordu. Ancak ortam tam anlamıyla belirsiz ve karışıktı ve bu genç adam arkadaşlarıyla çıkış yolu arıyordu.
DEFALARCA TUTUKLANDI
1956-61 yılları arasında halkı ırk ve sınıf ayırımı göstererek kin ve düşmanlığına kışkırtmak, ülkeyi bölmeye kalkışmak suçlarından defalarca tutuklandı ve yargılandı. Yapılan yargılamalar sonucunda, Mandela ve arkadaşları ‘vatana ihanet, sucundan mahkûm olurken Afrika Ulusal Kongresi de yasadışı ilan edildi. Olayların katliama dönüşmesi ve ülkede ırk ayırımına dayanan bir iç savaş boyutunun sorumlusu olarak gösterilen Mandela 1962 ‘de tekrar tutuklandı ve beş yıl hapse mahkum oldu. Firar eden Mandela Ocak 1962 yılında gizlice Etiyopya’ya kaçtı.
ÖMÜR BOYU HAPSE
MAHKUM OLDU
Mandela; 5 Ağustos 1962 tarihinde Güney Afrika’nın Nata bölgesinde bir eylem planı yaparken yakalandı. Olayların mimari olarak vatana ihanet ve bölücülük ile başkaldırı suçlarından beş yıla mahkûm edilerek Cape Town açıklarında bulunan Robben Adası’ndaki hapishaneye gönderildi.
“Bu mahkeme beyaz azınlığın, eşit olmayan ve sadece siyahları yargılamak üzere oluşturulmuş olduğu için bu mahkemeyi kabullenmiyorum” diyen Mandela 11 Haziran 1964 tarihinde ömür boyu hapse mahkum edildi.
Yarın : ZİNDAN HATIRALARI
