Akşam gazetesi yazarı Hüseyin Besli, AK Parti'nin Atatürk'e karşı olan mesafeli tavrını nasıl terk ettiğini masaya yatırdı. 2015-16 yıllarından sonra AK Parti'nin, Atatürk'ü sahiplenme sürecine girdiğini anlatan Besli, bu değişimin, parti içinde ve Türkiye'deki sosyolojik dönüşümle ilgili önemli ipuçları taşıdığını belirtti. Besli, çok konuşulacak yazısında şunları kaydetti:
Akşam gazetesi yazarı Hüseyin Besli, AK Parti'nin Atatürk'e karşı olan mesafeli tavrını nasıl terk ettiğini masaya yatırdı. 2015-16 yıllarından sonra AK Parti'nin, Atatürk'ü sahiplenme sürecine girdiğini anlatan Besli, bu değişimin, parti içinde ve Türkiye'deki sosyolojik dönüşümle ilgili önemli ipuçları taşıdığını belirtti. Besli, çok konuşulacak yazısında şunları kaydetti:
"Sosyolojiden ve siyaset biliminden az çok nasiplenmiş olanlar kabul edeceklerdir ki; Ak Parti kuruluşunda karşıt değilse bile, Mustafa Kemal Atatürk'e karşı mesafeli bir yerde durdu.
Bu yerde durarak 2007 senelerinde her iki kişiden birinin oyunu almayı da başarabildi.
Peki, ne oldu da Ak Parti, geçmişteki bu tavrını terk ederek 2015-16 yıllarından sonra, 90'lı yıllarda unutulmaya yüz tutmuş Mustafa Kemal'in yeniden gündemin ilk sıralarına yerleşmesine sebep oldu.
Hem Ak Parti'yi hem de geçen bu 22 yıl içinde Türkiye'deki sosyolojik değişmeyi anlamak için bu husus önemli...
Bu konuda bazı mülahazaları paylaşmak istiyorum...
Bir: Ak Parti merkeze yerleştikçe ve merkezi tanıdıkça; Mustafa Kemal ile anlaşmadan orada durulmayacağını görmüş olabilir. Yani merkezde tutunabilmek için Mustafa Kemal Atatürk'e tutunmuştur.
İki: Cumhuriyetin kuruluşundan beri, merkezde yer alan zinde güçler Müslümanları/muhafazakarları/mütedeyyinleri dövmek için hep Atatürk sopasını kullanmışlardır. Bu nedenle Ak Parti, mademki artık merkezde ben varım, bunların elinden şu Atatürk sopasını alayım diye düşünmüş olabilir.
Üç: Ak Parti merkeze yerleştikçe ve merkezi tanıdıkça; Türkiye'de uzun vadeli olarak siyaset yapmanın ve iktidarda kalmanın şartlarından birisi olarak Atatürk ile barışmanın şart olduğunu görmüş ve buna ikna olmuş olabilir.
Fakat, her şeye rağmen, Kemalizm ile Mustafa Kemal'i birbirinden ayırarak Mustafa Kemal'e sahip çıkmak gerektiğine inanmış olabilir.
Dört: Kaldı ki; tarihte bir tek Mustafa Kemal'den bahsetmek mümkün değildir. Ak Parti Kemalizm ile Mustafa Kemal'i ayırdıktan sonra diğerlerine karşı kendi misyonuna uygun olan Mustafa Kemal'in adını ve özelliklerini yüceltmek istemiş olabilir.
Şöyle ki; biz kabaca en az dört Mustafa Kemal'den bahsedebiliriz.
19 Mayıs 1919'de Samsun'a çıkışından Cumhuriyetin ilanına kadar geçen süredeki dindar Mustafa Kemal.
1923'ten 1931-32 yılına kadar Türklükle dini eşleştirmeye, aynileştirmeye çalışan 'telifçi' Mustafa Kemal.
1933'ten sonra ise yeri geldiğinde yalvaç (peygamber) yeri geldiğinde ise yarı tanrı addedilen Mustafa Kemal.
Ölümünden sonra ise tartışılmaya dahi konu edilemeyecek olan,
Hakkında koruma kanunları çıkartılan artık bir 'kült'e ve 'tabu'ya dönüşen Atatürk...
AK Parti bunlardan Kurtuluş Savaşını örgütleyen ve ordulara başkomutanlık eden, birinci dönem Mustafa Kemal'i öne çıkarmak istemiş olabilir.
Zira o dönemde Atatürk neredeyse dindar/dinci birisidir.
Öyle ki; halkın kurtuluş savaşına/orduya katılmalarını sağlamak için İslamcı Mehmet Akif'i ve Bediüzzaman Sait Nursi'ye ve diğer din adamlarını Ankara'ya bizzat Mustafa Kemal çağırmış ve onlara irşad görevi vermiştir.
Yetmemiş kendisi de 7 Şubat 1923'te Balıkesir Zağanos Paşa Camii'nde bir hutbe irad etmiştir ki, tabiri caiz ise bu günlerin hutbelerine beş basar.
İbretlik için o hutbeden şu cümleleri hatırlayabiliriz:
"Arkadaşlar! Cenab-ı Peygamber çalışmalarında iki yere, iki eve sahipti. Biri kendi evi, diğeri Allah'ın evi idi. Millet işlerini Allah'ın evinde yapardı. Hz. Peygamber'in mübarek yollarını takip ederek bu dakikada milletimize ve milletin şimdiki ve geleceğine ait konuları görüşmek maksadıyla bu kutsal yerde, Allah'ın huzurunda bulunuyoruz (...) Efendiler! Camiler birbirimizin yüzüne bakmaksızın yatıp kalkmak için yapılmamıştır. Camiler söylenenleri dinlemek ve ibadet ile beraber din ve dünya için neler yapılması lazım geldiğini düşünmek, yani birbirimizin görüş ve düşüncelerini almak için yapılmıştır..."
Ancak hemen ilave etmeliyiz ki; Mustafa Kemal'in bu dönemdeki Müslümanlığını/dindarlığını belirleyen 'medeniyet' ve 'akıl'dır. İslam, 'akli' ve 'tabii' olmaklığıyla saygıya layıktır. Bu haliyle M. Kemal bir 'pozitivist dinci'dir. (...)"
