Haber Merkezi Giriş Tarihi: 2025-11-05 15:40

Bahçeli'nin yüzük ve rozetindeki sır çözüldü: Motifler nereyi işaret ediyor?

Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) lideri Devlet Bahçeli'nin parti grup toplantısında kullandığı aksesuarlar, siyasi mesajlarının yanı sıra kültürel ve sanatsal yönleriyle de gündeme geldi. Bahçeli'nin parmağındaki yüzük ve ceketindeki rozete işlenen Arapça ifade, Kufi yazının Mâ'kılî hattı olarak adlandırılan özel bir stil kullanılarak yazılmıştı.

Bahçeli'nin grup konuşmasında taktığı rozet ve yüzüğün üzerindeki semboller gündem olmuştu. Sanat Tarihçisi Yunus Budaktaş, Sivas'ı akıllara getiren motifleri yorumladı. Bahçeli'nin geçtiğimiz gün parti grup toplantısında taktığı rozet ve yüzük gündem olmuştu. Kufi yazının Mâ'kılî hattı olarak adlandırılan bir stil kullanılarak rozet ve yüzüğe işlenen "Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billahi'l-aliyyi'l-azim" (Güç ve kuvvet ancak yüce ve büyük olan Allah'a aittir) ifadesi, Bahçeli'nin konuşmasında Cumhur İttifakı ve 29 Ekim törenlerine katılmamasına yönelik eleştirilere cevaben yaptığı konuşmasıyla ilişkilendirildi.

MHP lideri Bahçeli'nin yüzük ve rozeti Sivas'ta bulunan Çifte Minareli Medrese'yi akıllara getirdi. 1271 yılında İlhanlılar Veziri Şemseddin Cüveyni tarafından yaptırılan medresenin minarelerinde, Bahçeli'nin yüzük ve rozetindeki motiflere benzer motifler yer alıyor.

"Mâ'kılî hat" Sanat Tarihçisi Yunus Budaktaş, rozet, yüzük ve minarelerdeki motiflerin Kufi yazının Mâ'kılî hattı olarak isimlendirilen tarzı olduğunu belirterek, "Medresesinin minarelerinde kareye yakın birer pano yer alır. Mâ'kılî yazı tarzıyla işlenmiş bu panoda, firuze ve patlıcan moru sırlı çiniler ile tuğladan oluşan bir düzenleme görülür. Kuzeyde yer alan minarede geometrik esasa dayanan bu yazı tarzında, bütün harfler köşelidir. Bezemede, "Allah" ismi dört farklı yönde yerleştirilerek verilmiştir. 2007-2008 yılında yapılan onarımlarda, eksik çiniler yenilenmiş, yazı panosu tamamlanmış ve sırı dökülen çiniler boyanmıştır. Ancak, mevcut panodaki yazılarda ve tamamlamalarda çeşitli hatalar dikkati çekmektedir" dedi.

Peygamber Efendimizin ve dört halifenin ismi yazılı

Budaktaş, güneyde kalan minaredeki yazının ise restorasyonda deforme edildiğini ifade edip, "Güneydeki minareye çıkışı sağlayan açıklığın hemen üstünde benzer pano yer alır. 2007-2008 yıllarında yapılan onarımlarda, eksik çiniler yenilenmiş ve pano tamamlanmıştır. " dedi.

Budaktaş, “Orijinalinde mâ'kılî tarzda yazıların yer aldığı tespit edilen panoda, bugün yazı değil, geometrik gibi görünen düzensiz şekiller bulunmaktadır ve panonun, aslına uygun olmayan bir şekilde onarım geçirdiği anlaşılmaktadır. Panonun zarar görmüş olması ve eski resimlerinin iyi kalitede olmaması nedeniyle, yazıların nasıl bir düzene sahip olduğu, uzun çabalar sonucunda tespit edilebilmiştir.” İfadelerini kullandı.

Budaktaş, “Kur'an harfleriyle mâ'kılî yazı tarzında işlenen panoda sırasıyla; 'Muhammed, Ebubekir, Ömer, Osman ve Ali' isimleri yer almaktadır. Ebubekir isminde farklı bir uygulama ile karşılaşmaktayız. İlk 'be' harfinin altında bir nokta olması beklenirken, restorasyon öncesi fotoğraflardan seçilebildiği kadarıyla, 'elif'in ucunun sola doğru uzatıldığı dikkati çekmektedir. Bu durum benzer yazıların yer aldığı uygulamalardan farklıdır" şeklinde konuştu.