• İSTANBUL
  • İMSAK
    00:00
    GÜNEŞ
    00:00
    ÖĞLE
    00:00
    İKİNDİ
    00:00
    AKŞAM
    00:00
    YATSI
    00:00
  • 0.0
  • 0.0
  • 0.0
Ayhan Demir
Ayhan Demir
TÜM YAZILARI

Kuzey Makedonya Nüfus Sayımı

06 Nisan 2022
A


Ayhan Demir İletişim: [email protected]

Eski Yugoslavya dönemindeki Makedonya Anayasa’sında; “Makedonya, Makedonlar, Arnavutlar, Türkler ve diğer azınlıklardan teşekkül eder” ifadesi yer alıyordu. 

1991’deki bağımsızlık referandumunun ardından, bu madde, şu şekilde değiştirildi: “Makedonya Cumhuriyeti’nde yaşayan Arnavutlar, Türkler, Ulahlar, Çingeneler ve diğer milliyetlere vatandaş olarak tam eşitlik ve Makedon halkıyla sürekli birliktelik temin edilmiştir.” 

Böylelikle: Arnavutlar ve Türkler kurucu unsurdan, azınlık konumuna indirgendi. Nerdeyse tüm devlet kademeleri, bürokrasi, ordu ve polis teşkilatları Makedonların eline geçti.

Devleti ayakta tutan, yaşatan; adil ve adaletli olmasıdır. Onu yıkıma götüren ise adaletten uzaklaşmasıdır.

Sorunlar masada çözümlenemeyince, 2001 yılında, silahlı hak arama mücadelesi başladı. Aynı yıl imzalanan Ohri Çerçeve Anlaşması-OÇA ile silahlar sustu. Kamuda, tüm etnik unsurların nüfusları nispetinde hakça temsil edilmesi yasal teminat altına alındı.

Ertesi yıl, OÇA’nın uygulanabilmesi için, bir nüfus sayımı gerçekleştirildi. Bağımsızlık ilanından sonraki bu ilk sayımda, ülke nüfusu, 2 milyon 22 bin 547 olarak tespit edildi. Nüfusun yüzde 64,18’i Makedon, yüzde 25,17’si Arnavut, yüzde 3,85’i Türk olarak kayıt altına alınmıştı. Kalanların yüzde 2,66’sı Roman, yüzde 1,78’i Sırp, yüzde 0,84’ü Boşnak, yüzde 0,48’i Ulah ve yüzde 1,04’ü diğer etnik unsurlardan idi. Halkın yüzde 64,70’i kendisini Hıristiyan ve yüzde 34,3’ü ise kendisini Müslüman olarak tanımlıyordu. 

Arnavutlar ve Türkler, bu rakamları, hiçbir zaman inandırıcı bulmadılar. Sürekli olarak, bundan çok daha fazla nüfusa sahip olduklarını dile getirdiler. Ancak değişen bir şey olmadı. Ohri Çerçeve Anlaşması da hiçbir zaman sağlıklı bir biçimde uygulanmadı. Türkler ve Arnavutlar, bu rakamlar oranında bile temsil imkânı bulamadılar.

Bir sonraki nüfus sayımı girişimi, 1 Ekim 2011’de başlatıldı. Sayımların, 15 Ekim’de tamamlanması planlanıyordu. Ancak etnik ve dini ayrımcılığı körükleyen eylemlerin ve ağır baskıların olduğu bir süreç yaşandı. Makedonlar ve Arnavutlar, kendi nüfuslarını daha fazla göstermek gayesiyle, yurtdışındaki aile üyeleri hakkında yanıltıcı bilgi verince, sayım süreci büyük bir yara aldı. Sayım listelerinin eksikliği ve saymanların eğitimsizliği de bunlara eklenince, sürece gölge düştü. Tüm işlemler durduruldu.

İkinci nüfus sayımı girişimi, ülkenin ismine Kuzey ibaresi eklendikten sonra, 2021 yılı Mart ayında yenilenmek istendi. 1-15 Mart tarihleri arasında ordu mensupları, hapishanedekiler, ceza infaz kurumlarındakiler, ıslahevlerindekiler ve evsizler sayıldı. 1-21 Nisan tarihleri arasında ise ülke genelinde nüfus, hane halkı ve konut sayımı yapıldı. 

Ne var ki, kovid salgını nedeniyle, sayım süreci bir kez daha kesintiye uğradı. 5 Eylül’de yeniden sayıma başlandı. 30 Eylül’de sayım süreci tamamlandı.

Kuzey Makedonya Devlet İstatistik Kurumu, son nüfus sayımına ait neticeleri Mart ayı sonunda açıkladı. 

Kuzey Makedonya nüfusu, 260 bin 606’sı ülke dışında olmak üzere, 2 milyon 97 bin 319 kişi olarak tespit edildi. Bunun 1 milyon 136 bin 871’i Makedon, 618 bin 227’si Arnavut ve 83 bin 329’u Türk.

İlginç bir veri daha: Kamu kuruluşlarındaki veri tabanında kaydı bulunan 132 bin 260 kişiye, saha sayımlarında ulaşılamadı.

Sayıma tabi tutulanların yüzde 54,21’i Makedonyüzde 29,52’si Arnavutyüzde 3,98’i Türk, yüzde 1,18’i Sırp, yüzde 0,87’si Boşnak ve yüzde 0,44’ü Ulah olarak kaydedildi.Ülke sınırlarında ikamet edenlerin ise yüzde 58,44’ü Makedon, yüzde 24,3’ü Arnavut ve yüzde 3,86’sı Türk.

Sayım sonuçları, başta Türkler ve Arnavutlar olmak üzere, bir kez daha hiç kimseyi tatmin etmedi. Kuzey Makedonya Türkleri Milli Sayım Koordinasyon Kurulu, nüfus sayımı sonuçlarını tanımadığını açıkladı.

Haksız değiller. Haklı oldukları birçok taraf var.

Makedonlar, kendi etnik nüfuslarını çoğunlukta, Arnavutları, Türkleri ve diğer etnik grupları ise azınlıkta gibi tutmak için ellerinden geleni yaptılar, yapıyorlar.  Arnavutlar da Türkleri yok sayıyor, onları, kendi hanelerine yazdırmak istiyor.

Bitmedi: Türk eğitmen ve saymanların yetersizliği, elektronik sayım ve diaspora kayıt sistemlerindeki eksiklikler, tercüme ve blokaj sorunları, sahadaki baskı ve manipülasyonlar ve 132 bin 260 kişinin etnik köken verilerinin açıklanmaması bu neticeyi hazırlayan diğer ciddi sorunlardır.

Ancak…

Türk cephesindeki başarısız neticenin asıl sorumluları, hedef saptırıyor. Ellerine verilen tüm imkânları çarçur edenler, beceriksizliklerini örtmek adına, başka günah keçilerini öne sürüyorlar.

Hayır, bu neticenin alınmasında, en büyük vebal sizlerin.

Makedonların ve Arnavutların niyetleri yeni değil, eski mesele. Ancak sizin tedbirsizliğiniz, hazırlıksızlığınız ve beceriksizliğiniz de öyle. Buna bir de Türk siyasi partileri arasındaki uzlaşmazlıklar da eklenince, bu netice kaçınılmaz oldu.

Unutmadan: Bu yıl, Kosova’da da nüfus sayımı yapılması planlanıyor. Kuzey Makedonya bize ders olsun. Aynı hatalar Kosova’da tekrarlanmasın inşallah.

 

Haberle ilgili yorum yapmak için tıklayın.

Yorumlar

Uskuplu Emin

Abim agzina saglik. Aklimda ne varsa yazmisin yeminle. Allah senden razi olsun. Anlatiyoruz dinleyen yok. Herkes kendi havasinda. Sozde hepsi evladi Fatihan ama kendilerinden baska dusundukleri yok. Dedelerimiz kendisini dusunmedi vatan icin millet icin canlarini ortaya koydular. Bunlar varsa yoksa kendileri baska bisey bilmiyorlar.

Halil

Bu ülkede yaşayan Türkler bu kadar bölük pörçük olmamalı, bu kadar siyasi parti fazla. Bir veya iki parti olmalı; ayrıca bütün dini ve milli konularda yekvücut olmalılar. Akıllarını başlarına almalılar. Arnavutlarla da olabildiği kadar ihtilafa düşmemeliler...
x

WhatsApp İhbar Hattı

+90 (553) 313 94 23