Okul karnesi ve öğretmenin verimliliği
Öğretmenlerimiz toplumun en eğitimli kesimi, eğitimin en önemli üç ayağından biri, başarının motoru ve tetikleyicisi, yol göstericisi.
Hepsi üniversite mezunu. Öğrenmeyi de öğretmeyi de bilirler. Öğretmenlik uzmanlık mesleği.
Yer yer öğrenciler üzerinde yerine göre velilerden daha fazla etkiye sahipler.
Böylesine nitelikli insanlara rağmen eğitimin kalitesi neden istenen yerde değil?
En önemli soru bu?
Stephen R. Covey, 8. Alışkanlık Bütünlüğe Doğru adlı eserinde kurumlarda verimliliği artırabilmek için başarı kriterleri belirlenmeli ve başarı ölçülmeli, der.
Ölçmezseniz, başarının artıp artmadığını bilemezsiniz.
Pingpong oynarken sayıları saymazsanız kimin ne derecede iyi oynadığı anlaşılmaz. Sayılar sayılmaya başlayınca oyun ciddiyet kazanır.
Milli Eğitim Bakanlığı bugüne kadar öğretmenin verimliliğini ölçmedi, okulda başarıyı artırıp artırmadığına bakmadı. İyi bir performans sergileyene de günü kurtarana da aynı maaşı ve aynı ücreti ödedi. Karneyi hep öğrenciye verdik.
Dersine iyi hazırlanan, iyi anlatan, öğrenci ile ilgilenen, veli ziyareti yapan, arkadaşları ile verimli diyaloglar kuran öğretmen ödüllendirilmeyince, bunları yapmayan meslektaşımız, ne oldu vatan mı kurtardın diye zaman zaman alay etti.
Bakanlık öğretmen performansını ölçmeye karar verdi, çok da iyi etti.
Öğretmenlerimizin başarısı, verimlilik kriterleri belirlenerek ölçülmeli, öğrencilerimizin başarısını artıranlar ödüllendirilmeli. Artıramayanlara kurs ve seminerler verilerek rehberlik edilmeli.
Verimlilik kriterleri iyi belirlenmeli. Bir eğitimci olarak şu kriterleri önemsiyorum:
1. Öğretmenin branşına hâkimiyeti
2. Ders anlatmadaki başarısı (Dersi sevdirme, öğrenciyi motive edebilme, katılımcı ders işleme, konuları uygulamalı öğretme)
3. Düzenlediği organizasyonlar; katıldığı kurs ve seminerler
4. Çıkardığı ve katkıda bulunduğu dergi, gazete, yazdığı kitap, vb.
5. Yaptığı ve uyguladığı projeler. (Avrupa Birliği fonları, kalkınma ajansları vb.)
6. Katıldığı ilçe, il ve ülkelerarası yarışmalar (bilgi, proje, spor vb.) aldığı dereceler.
7. Öğrenci takibi ve öğrencilerle ilgilenme becerisi
8. Öğrencilerinin katıldığı yarışmalar ve aldıkları ödüller
9. Derse devamı
10. Öğrenci memnuniyeti
11. Veli ziyaretleri
12. Veli memnuniyeti
13. Okul idaresi ve meslektaşları ile iletişim beceri ve başarısı
14. Aldığı sevk ve raporlar
15. Branşıyla ilgili veya kültürünü geliştirmek için okuduğu kitap sayısı
Okulların performans karnesi çıkartılmalı, neyin ne kadar iyi yapıldığı belirlenmeli. Karne hâline getirilmeli, sene sonuna kadar kaliteyi yükseltme adına hedefler konulmalı. Okul karnesi okuldan okula değişebilir, bunu öğretmenler belirlemeli ama her okula uyan kriterler de var. Mesela:
YGS, LYS, Teog puanları
Ders notları
Spor ve sanatsal etkinlikler
Pojeler, yarışmalar
Takdir ve teşekkür alan öğrenci sayısı
Öğrenci başına okunan kitap sayısı
Ziyaret edilen veli sayısı
Öğrenci memnuniyeti
Verimlilik kriterlerine göre mevcut başarı belirlenmeli ve ulaşılmak istenen hedefler konmalı, skor tabelası gibi herkesin görebileceği bir yere asılmalı. Başarıyı artıran öğretmenler ödüllendirilmeli, başarının artmadığı alanlar masaya yatırılmalı ve ne gibi tedbirler alınması gerektiği belirlenmeli. Başarıyı artıran ile artırmayanın maaş ve ders ücreti eşit olmamalı.
Beyin Vitamini: Okulunda başarısını artırmak isteyen meslektaşlarıma Öğretmeni Başarıya Götüren Yol, En Sevilen Hz. Muhammed (sav) isimli kitaplarımı, Sait Çamlıca’nın Öğretmen Tohumda Ormanı Görmeli adlı eserini tavsiye ederim.